Angélique Eijpe begrijpt van Gaza maar heel weinig

Ze waren dit jaar veel talrijker dan in 2024: Nederlanders, met of zonder migratieachtergrond, die niet wilden meedoen aan de dodenherdenking van 4 mei omdat ons land medeschuldig zou zijn aan de ‘genocide’ die Israël pleegt in Gaza.
We weten dat Israël continu wordt aangevallen door terreurgroepen uit naburige landen. Als Israël terugslaat – en dat doet Israël met harde hand en misschien wel disproportioneel hard – dan vindt het land bijna de hele wereld tegenover zich. Dat is ook nu weer het geval. De oorlog in Gaza die door de terreuraanval van Hamas van 7 oktober 2023 is uitgelokt, leidt voornamelijk tot veroordelingen van Israël.
Hamas daarentegen wordt bijna openlijk gespaard en kon het zich zelfs veroorloven bij het bestand begin dit jaar opnieuw als de almachtige heerser van Gaza op te treden. Dat Hamas gijzelaars publiekelijk op een provocerende en beledigende manier aan het Rode Kruis overdroeg, daar hoor je niemand meer over.
‘Bewijs’ voor genocide
Ook oud-diplomaat Angélique Eijpe niet. Zij vond de aanwezigheid van Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) bij de Nationale Dodenherdenking op de Dam ongepast. ‘Hoe herdenken we, samen met leden van een kabinet waarin een extreemrechtse partij voor het eerst in de naoorlogse geschiedenis een centrale plek heeft bemachtigd?’ vroeg ze zich af in de Volkskrant. ‘En hoe herdenken we samen met een regering die aan “stille diplomatie” vasthoudt terwijl een bondgenoot van Nederland genocide pleegt?’
Volgens Eijpe heeft Amnesty International het bewijs voor die genocide geleverd. Maar voor zover ik weet is Amnesty geen juridische instantie die de autoriteit heeft zulk bewijs te leveren.
En ja, eens was ook Ramsey Nasr aanwezig bij de Nationale Dodenherdenking op de Dam, namelijk in 2010. Hij schreef er zelfs een gedicht over. Nasr houdt er echter ook een tamelijk racistische ontvolkingstheorie op na. Die luidt dat Joden in 1948, voor de oprichting van de staat Israël, Palestijnse gebieden van Arabieren hebben gezuiverd. Kunnen we nu dus alsnog, with the benefit of hindsight, concluderen dat de herdenking van 2010 door de aanwezigheid van Nasr was ‘besmet’?
Overigens kun je ook Angélique Eijpe met enige soepelheid van geest van een plan tot genocide verdenken. Zij wil namelijk dat er ten westen van de Jordaan één staat komt waar zowel Joden als Arabieren samen in harmonie leven. In die ene staat mogen ook nakomelingen van gevluchte of verdreven Arabische inwoners uit (het voormalige) Palestina komen wonen. Dat zou betekenen dat Arabieren veruit in de meerderheid zullen zijn. Ik maak me geen illusie wat dat zou betekenen voor de Joden in die ene staat. Niks geen harmonie. De Joden zullen worden verdreven – of afgeslacht. Genocide dus.
Inclusieve herdenking
Eijpe organiseerde met anderen ‘die zich verbonden voelen rondom Gaza’ een alternatieve dodenherdenking in Den Haag. ‘Een herdenking’, zo kondigde ze aan, ‘die inclusief is, waar iedereen welkom is, waar aandacht is voor de menselijke gevolgen van oorlog, vervolging en genocide, en waar ruimte is om lessen te trekken uit de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog en uit de koloniale oorlogen. Waar erkend wordt dat ook Nederland verantwoordelijkheid draagt – toen én nu.’
Het wrange is dat Gaza als aanleiding voor de herdenking wordt genoemd, terwijl juist daar genocide minder aantoonbaar is. Wat wél aantoonbaar is, is dat VN-rapporteurs voor de Palestijnse gebieden geen onpartijdige weergave van de feiten geven. Francesca Albanese is daar een voorbeeld van.
Op de alternatieve dodenherdenking sprak ook de Surinaams-Nederlandse antropoloog Gloria Wekker. Zij is onder meer bekend van de uitspraak dat het racisme een integraal onderdeel van de opvoeding van kinderen in Nederland kon worden dankzij de figuur van Zwarte Piet. En dus heb ik zondag maar gewoon naar de kranslegging door de koning op de Dam gekeken.
Harrie Verbon is emeritus hoogleraar openbare financiën aan de Universiteit van Tilburg.
Wynia’s Week verschijnt drie keer per week, 156 keer per jaar, met even onafhankelijke als broodnodige artikelen en columns, video’s en podcasts. De groei en bloei van Wynia’s Week is te danken aan de donateurs. Doet u al mee? Doneren kan op verschillende manieren. Kijk HIER. Hartelijk dank!