Waarom vallen zoveel vrouwen op foute, criminele mannen?   

Wat heeft het burgermeisje Mabel Wisse Smit, die later een prins aan de haak zou slaan, bewogen om ooit met drugsbaas Klaas Bruinsma in zee te gaan? Om vervolgens glashard te ontkennen dat ze met elkaar de nacht hadden doorgebracht op Bruinsma’s love boat de Neeltje Jacoba? De casus wordt weer eens opgediept in het zeer lezenswaardige boek Misdaad en Liefde van de bekende misdaadjournalist Marian Husken

De vroegere lijfwacht van Klaas Bruinsma, Charlie da Silva, werd in 2003 in Chili opgespoord en door Peter R. de Vries voor de camera gehaald. De gezette Chileen zei letterlijk: ‘Mabel, ken jai mai nog?’ en ‘Zai was die waif van die Lange’. Het was dus niet bij dat ene nachtje op de Neeltje Jacoba gebleven. ‘De Lange’ en ‘De Dominee’ waren de aliassen van de in 1991 vermoorde Bruinsma. Heel Nederland hing verlekkerd aan de buis.

Of neem het ‘gangsterliefje’ Sandra den Hartog. De blonde Sandra had eerst een relatie met crimineel Sam Klepper. Sandra wist alles van Sam; zijn bezittingen stonden zelfs op haar naam. Na de liquidatie van Klepper in 2000 papte ze aan met de crimineel Willem Holleeder. Holleeder wist als geen ander zijn beschermende rol te vervullen van iemand met wie je op de bank kunt uithuilen. Hij bood ook zijn hulp aan bij de afhandeling van de criminele erfenis van Klepper. Uiteindelijk zou Den Hartog in het Passage-proces tegen haar voormalige geliefde getuigen. De rechters in het Passageproces probeerden er nog achter te komen hoe het zat met de waarden en normen van het ‘gangsterliefje’. Dat vond Sandra niet relevant.      

Dure klokjes en mooie dames

Het zijn beslist niet allemaal ‘domme, onzekere blondjes’ of ‘dames op zoek naar macht en geld’ die zich door charmante hard core-criminelen laten verleiden. Ook de Amsterdamse studente Bregje Bleeker verloor haar hart aan een oudere crimineel die haar op een voetstuk zette. In haar autobiografische roman De Walrus (2008) is ze de onzekere studente ‘Bibi’, afkomstig uit het chique Amsterdam Oud-Zuid. Haar geliefde, de Walrus, verdiende zijn geld met de lucratieve handel in hasj. Ze schrijft dat het elke dag weer genieten was van het ontbijt bestaande uit verse aardbeien, slagroom en champagne.

Van Bleeker, inmiddels opgeklommen tot topambtenaar bij de gemeente Amsterdam, verscheen onlangs Criminaliteit voor ons soort mensen, een nogal saai misdaadboek over de vermoorde strafrechtadvocaat en consigliere Evert Hingst. Hingst was een jurist en fiscalist die al zeer jong op het verkeerde pad raakte. Hij leidde een luxe leven, met voortdurend nieuwe auto’s, dure klokjes en mooie dames – en vertelde daar graag over. Hingst werd meerdere keren gearresteerd op verdenking van witwaspraktijken en op 31 oktober 2005 vermoord in de Amsterdamse Beethovenbuurt.

De arrogante Hingst was, toeval of niet, de buurman van collega-topcrimineel Stanley Hillis. Ze bewoonden allebei een dure woning in de keurige Gerrit van der Veenstraat in Oud-Zuid. Dat was geregeld via de louche zakenman en witwasser Willem Endstra, die toen al naam had gemaakt als ‘de bank van de onderwereld’. In 2011 legde ook ‘De Ouwe’, de alias van Stanley Hillis, het loodje. Hij werd doodgeschoten onder de ogen van de politie, die hem observeerde in een geparkeerd busje.

Vrouwen komen en gaan in de levens van de criminelen. Natuurlijk vraagt Husken zich af wat de aantrekkingskracht is van deze ‘foute mannen’. Ze krijgen vaak karaktereigenschappen opgeplakt als gemoedelijk, vriendelijk, charmant, innemend, berekenend en slim. Maar wie wil overleven in de onderwereld moet ook meedogenloos zijn.

En ja, er zijn ook veel jonge vrouwen die deze criminelen willen redden of beschermen. Ze zoeken per brief contact met hen in de gevangenis, gevolgd door vele bezoekjes en, eenmaal verloofd, een ‘bezoek zonder toezicht’. Gaat het alleen maar om het vele geld, de mooie kleren, de vele reizen naar luxe oorden, de goedkope woning, het avontuur en een flinke dosis dark glamour? Lonneke, de ex-geliefde van topcrimineel Stanley Hillis, genoot van alle aandacht en het luxe leven dat ze met hem had. Overdag een beetje in een mooi hotel hangen en ’s avonds de stad in: ze kon vervelendere dingen bedenken. Natuurlijk had De Ouwe voor haar ook een goedkope, mooie woning geregeld bij zijn maatje Endstra.           

Symbool van vrijheid

Lonneke, echte naam Apolonia van der Vliet (65), publiceerde onlangs haar memoires Van donker naar licht. Met het boek wilde ze ook iets rechtzetten, namelijk dat ze een golddigger zou zijn geweest, die teerde op de zak van haar criminele geliefde. Aan de vooravond van de publicatie van haar boek wilde Marian Husken haar graag interviewen, maar ze weigerde. Damesblad Libelle had meer geluk. Van der Vliet vertelde hoe ‘een tutje uit een doorsneewijk in Amstelveen’ verstrikt raakte in de netten van de georganiseerde misdaad. Geld was voor haar hét symbool van vrijheid.                       

Na heel wat liefdesaffaires uit de schemer- en onderwereld te hebben opgediend, komt Husken in Misdaad en liefde met haar slotboodschap. In de onderwereld, schrijft ze, lopen niet alleen mensen rond die uitsluitend slecht zijn. Nee, je hebt ook criminelen die een geweldige echtgenoot zijn en een leuke vader. Ze kunnen ook grappig zijn en beschikken over allerlei goede eigenschapen, ook al hebben ze meerdere misdrijven begaan. De auteur sluit haar boek af met de wat onnozele zin: ‘Leve de serieuze liefde, de liefde die een mens hoop biedt’.                

Knuffelcrimineel Holleeder

Maar toch, het gaat wel om mannen die keihard en meedogenloos kunnen zijn, die opdrachten hebben gegeven tot brute moorden of zelf één of meerdere moorden hebben gepleegd. Volgens Willem Endstra, in een van zijn gesprekken op de achterbank van een politieauto, kon alleen Willem Holleeder al gelinkt worden aan zo’n vijfentwintig moorden. Advocaat Astrid Holleeder zei ooit dat je een valse hond in een hok moet opsluiten of hem moet laten inslapen. Die valse hond was haar oudere broer Willem. Toch ging zelfs Holleeder lange tijd door het leven als een knuffelcrimineel.                                      

De Marokkaans-Nederlandse Naima Jillal, de ‘Godmother of Coke’, was een van de weinige vrouwen in de top van de criminele wereld. Ook zij overleefde het niet. Foto’s van haar verminkte lichaam met een afgeknipte vinger en een teen op haar buik circuleerden in het criminele circuit. Dat kon worden uitgelegd als een maffiaboodschap. In 2021 werden onder de grond van Antwerpse havenloods enkele spullen gevonden (een handtas en wat kledingstukken), waarvan de politie vermoedt dat ze van Jillal afkomstig zijn. Misdaad loont niet, zeker niet op langere termijn. Veel criminelen belanden in de bak of ze worden vermoord. Daar was Apolonia, het ‘tutje uit Amstelveen’, ook achtergekomen.

Marian Husken: Misdaad en liefde. Daten en relaties op de grens tussen boven- en onderwereld. Uitgeverij Balans, Amsterdam, 352 pagina, € 24,99 euro

Wynia’s Week verschijnt drie keer per week, 156 keer per jaar, met even onafhankelijke als broodnodige artikelen en columns, video’s en podcasts. De groei en bloei van Wynia’s Week is te danken aan de donateurs. Doet u al mee? Doneren kan op verschillende manieren. Kijk HIER. Hartelijk