Beleggen pensioenfondsen te veel in Amerikaanse techaandelen, zoals De Nederlandsche Bank suggereert. Of juist te weinig?
Moeten u en ik ons zorgen maken om de kolossale beleggingen van de pensioenfondsen in technologiebedrijven?
Ik schrok van de cijfers van De Nederlandsche Bank. ‘Financiële instellingen beleggen fors in volatiele techaandelen’ stond afgelopen week boven een nieuwsbericht van de centrale bank. Bij ‘fors’ in combinatie met ‘volatiel’, is mijn eerste reactie: pas op, drijfzand. Goed dat de centrale bank, die toezicht moet houden op pensioenfondsen, banken en verzekeraars, op deze zere plek de vinger legt.
150 miljard euro
Nederlandse pensioenfondsen hadden in juli 2025 gemiddeld 43 procent van hun totale aandelenportefeuille in techaandelen belegd. 150 miljard euro. Bijna de helft van de beleggingen in techaandelen is ook nog eens geconcentreerd in zeven bedrijven. De zogeheten magnificent seven: Alphabet (eigenaar van Google), Amazon, Apple, Meta (eigenaar Facebook), Microsoft, Nvidia en Tesla. Binnen deze zeven zijn Nvidia, dat geheugenchips maakt voor de kunstmatige intelligentiemodellen zoals ChatGPT, en Microsoft ook nog eens twee kolossen.
De pensioenfondsen, en dus de uitkeringen aan meer dan 3,5 miljoen ouderen, worden steeds kwetsbaarder voor tegenslagen bij een handjevol Amerikaanse bedrijven, constateert De Nederlandsche Bank. Fijntjes melden de auteurs dat de pensioenfondsen in het eerste halfjaar hun techbeleggingen verder hebben uitgebreid ‘terwijl de aandacht voor een mogelijk abrupte correctie van aandelenkoersen in die periode toenam’. Kortom: men was gewaarschuwd, maar deed het toch….
Eenmaal van de schrik bekomen, kwamen de vragen. Lopen de pensioenfondsen met hun techbeleggingen uit de pas? Nemen ze extra risico’s? Dat blijkt dan weer niet. Het enige aanknopingspunt in de analyse is de plaats van de zeven supersterren in de mondiale beursgraadmeter.
Als een belegger zijn risico’s wil spreiden én zoveel mogelijk economische groei wil meepakken kan hij de wereldwijde beursgraadmeter kopiëren. Dan zou hij 24 procent van zijn geld in die zeven techaandelen moeten steken. De pensioenfondsen doen 19 procent. Je kunt dus voor hetzelfde geld redeneren: de pensioenwereld belegt te wéinig in tech.
Kluitjesvoetbal
Natuurlijk dienen de pensioenfondsen maat te houden. Ze moeten hun risico’s kennen. Dáár moet de centrale bank als toezichthouder de vinger aan de pols hebben.
Op de financiële markten is kluitjesvoetbal immers aan de orde van de dag. Van tijd tot tijd rennen beroepsmatige en particuliere beleggers achter dezelfde gouden beloftes aan. En digitalisering en kunstmatige intelligentie zijn spectaculaire trends die je als belegger niet kan en mag missen. Ook Nederlandse particuliere beleggers zijn vol in tech gegaan. Vijf van hun tien topfavorieten zijn techaandelen.
En over dat kluitjesvoetbal. Wanneer komt er een analyse van De Nederlandsche Bank over de duurzame pensioenbeleggingen en of die wel genoeg rendement boeken…?
Wat levert het op?
Nog een vraag popte op: in wélke bedrijven beleggen de pensioenfondsen naast die zeven toppers? Wat is allemaal tech? De Nederlandsche Bank heeft een breed spectrum gekozen. Niet alleen platforms en software, maar ook de maakindustrie. Bij gebrek aan een namenlijst mis je als pensioengerechtigde de informatie om te zien of je eigen pensioenfonds óók in deze aandelen belegt. Wat dat betreft heb je niks aan de analyse.
De hamvraag is: wat leveren die techaandelen eigenlijk op?
Die vraag laat De Nederlandsche Bank opmerkelijk genoeg grotendeels liggen.
Niet zo gek
Peter Wennink, de ex-topman van chipmachinefabrikant ASML, geeft in zijn recente rapport met een blauwdruk voor toekomstige welvaart in Nederland, het antwoord wél. Wennink constateert dat de fondsen ruim twee maal zoveel beleggen in Amerikaanse aandelen als in Europese. America First, zeg maar.
Dat is, schrijft hij, ook ‘niet gek’ want de Amerikaanse aandelenmarkt is veel groter en veel rendabeler. Over de afgelopen vijf jaar kreeg je gemiddeld jaarlijks 14 procent koersrendement op Wall Street, tegen 7 procent op Europese aandelen. Wat een kloof! De pensioenwereld had nog veel méér in de VS moeten beleggen. Rendement telt! Terecht memoreert Wennink: ‘pensioenfondsen hebben een verantwoordelijkheid richting hun deelnemers’.
Dat is precies het punt. Pensioenfondsen hebben een plicht tegenover actieve werknemers en gepensioneerden om eersteklas resultaat te boeken bij een acceptabel risico. Deze opdracht staat centraal in het nieuwe pensioenstelsel dat vanaf 2026 op grote schaal wordt ingevoerd.
Niet voor niets wordt op de financiële markten verwacht dat er een verschuiving komt in de beleggingen van Nederlandse pensioenfondsen: minder staatsobligaties, meer beleggingen met groeiende en inflatiebestendige opbrengsten.
Waarom belegden pensioenfondsen tot nu toe zoveel in staatsobligaties? Dat vloeide rechtstreeks voort uit het toezicht van De Nederlandsche Bank. Aan het Frederiksplein is men als de dood voor calamiteiten. Calamiteiten die pensioengerechtigden, spaarders of verzekerden duperen, maar vooral de reputatie van De Nederlandsche Bank zelf besmeuren. Dus: veiligheid voorop, zorgen dat financiële instellingen hun risico’s minimaliseren.
Miljarden gemist
Mede als gevolg van dat beleid moesten pensioengerechtigden jarenlang op een houtje bijten terwijl de rendementen wel hoog waren. Beleid dat gedekt werd door de grote politieke partijen.
Onvermijdelijk tot slot: de ‘als, dan’-vraag. Als de pensioenfondsen op de rem hadden getrapt, bijvoorbeeld twee jaar geleden, met hun beleggingen in technologieaandelen, wat dan? De directie van de centrale bank had misschien wat rustiger geslapen, maar de pensioendeelnemers waren tientallen miljarden euro rendement misgelopen.
Wynia’s Week verschijnt 156 keer per jaar en wordt volledig mogelijk gemaakt door de donateurs. Doet u mee, ook straks in het nieuwe jaar? Doneren kan zo. Hartelijk dank!
Donateurs kunnen ook reageren op recente artikelen, video’s en podcasts en ter publicatie in Wynia’s Week aanbieden. Stuur uw reacties aan reacties@wyniasweek.nl Vergeet niet uw naam en woonplaats te vermelden (en, alleen voor de redactie: telefoonnummer en adres). Niet korter dan 50 woorden, niet langer dan 150 woorden. Welkom!
