Haags formeren is een schijnproces: loeren, wachten, achterover leunen

Zo kan het echt niet verder, constateren ROELOF BOUWMAN en SYP WYNIA in deze aflevering van WWTV. Eerst wordt Nederland eindeloos geregeerd door Rutte-kabinetten die niet doen wat de meerderheid van de bevolking wil. Dan komt er een kiezersopstand die overtuigend gewonnen wordt door partijen die nu wel aan de kiezerswens tegemoet willen komen. Maar die partijen (PVV, VVD, NSC en BBB) beginnen drie maanden na de verkiezingen weer bijna opnieuw, wederom met een PvdA-informateur: deze keer Kim Putters, de voorzitter van de Sociaal-Economische Raad

Regeren is reduceren

Waarom schiet het niet op? Syp Wynia wijt het kat uit de boom kijken aan minstens twee factoren. Ten eerste levert regeren bij de volgende verkiezingen zeker niet voor alle regeerpartijen winst op. Kijk maar naar het CDA in 2010, de PvdA in 2017, het CDA in 2021 en 2023 en de VVD in 2023. Omdat regeren vaak eindigt met reduceren probeert iedereen een zo gunstig mogelijke uitgangspositie te veroveren voor de volgende verkiezingen. Vandaar dat gepoker.

Wilders splijt

Proberen te regeren met de PVV is voor de collega-coalitiepartijen al helemaal een uitdaging, omdat de ervaring uitwijst dat Geert Wilders en zijn partij een ongekende splijtzwam kan vormen voor die coalitiepartijen. Kijk naar het CDA in de jaren 2010-2012: verdeeld en ingestort over samenwerken met Wilders. Kijk naar VVD en NSC nu: verdeeld over regeren met Wilders. En: verdeelde partijen winnen zelden.

De puinhopen van Rutte

Bovendien zal de nieuwe regering misschien een reeks financiële tegenvallers moeten zien weg te werken, wat ook tot onrust onder de kiezers kan leiden. Het gaat niet om weinig: vele tientallen miljarden aan tegenvallers, van de verbouwing van Binnenhof en Afsluitdijk tot wapens aan en vluchtelingen uit Oekraïne. En vooral: het klimaat- en stikstofbeleid. De Rutte-kabinetten laten  vooral daar een reeks bodemloze putten achter. Het is voor een centrumrechtse coalitie weinig aantrekkelijk om de puinhopen van de overwegend linkse voorgangers te moeten opruimen.

WWTV is er ook als podcast. Kijk op https://www.wyniasweek.nl/podcast/

Wynia’s Week maakt meer dan honderd internetkranten en vijftig video-interviews per jaar. De donateurs maken dat mogelijk. Doet u mee? Hartelijk dank!