Helaas is er een Donald Trump nodig om Francesca Albanese te verhinderen haar gekleurde opvattingen over Israël te ventileren

Ik ben erg gesteld op onze democratische rechtsstaat. Dat schrijf ik op voordat mensen gaan denken dat ik fan ben van autocraten als Recep Tayyip Erdoğan (Turkije) of Viktor Orbán  (Hongarije). En ja, Donald Trump is doende om de Amerikaanse Grondwet, met haar eeuwenoude democratische regels, de nek om te draaien. Benjamin Netanyahu (Israël) is van hetzelfde laken een pak: terwijl de Gaza-oorlog woedt, probeert hij ook nog de constitutionele regels ten eigen bate te omzeilen.

Soms ben ik het met autocraat Trump eens

Maar soms, ja soms doen die autocraten dingen waar ik het mee eens ben. Neem de boycot van Francesca Albanese door de VS. Zij is rapporteur over de mensenrechten in de Palestijnse gebieden voor de VN, maar voert dat rapporteren niet erg onpartijdig en objectief uit. De minister van buitenlandse zaken van de VS, Marco Rubio, formuleert dit als volgt:

‘De VS hebben herhaaldelijk geprotesteerd tegen de gekleurde en kwaadaardige activiteiten van Albanese. Die activiteiten hebben haar ongeschikt gemaakt voor haar functie van speciaal rapporteur. Albanese heeft onverhuld antisemitisme uitgespuwd, heeft steun voor terrorisme uitgesproken, en heeft publiekelijk haar minachting uitgesproken voor de VS, Israël en het Westen. (…) Recent heeft zij haar pogingen om de VS te intimideren opgevoerd door dreigbrieven te sturen naar Amerikaanse bedrijven. Zij uitte daarbij extreme en ongefundeerde beschuldigingen. Het Internationale Strafhof zou worden ingeschakeld om deze bedrijven en hun leidinggevenden te onderzoeken en te vervolgen. Wij tolereren niet langer deze campagnes van politieke en economische oorlogsvoering die onze nationale belangen en soevereiniteit schaden.’ (Bron: state.gov)

De aankondiging van zo’n boycot van een VN-functionaris als Albanese zou in Nederland tot veel tumult leiden. Bij vooral linkse politieke partijen staat de VN voor moreel en politiek correct internationaal recht.

Neem bijvoorbeeld Peter Malcontent. Hij treedt geregeld bij de publieke omroep op, als ‘specialist op het gebied van het Israëlisch-Palestijns conflict’. Hij zei op de radio:

‘Albanese heeft heel veel volgers, ook in toenemende mate in Westerse landen. Veel mensen beschouwen haar als een held die durft op te komen voor de Palestijnen. Secretaris-generaal van de VN António Guterres liet zich ook vaak zeer kritisch uit over het optreden van Israël, maar die is stiller geworden. Alleen Albanese blijft op de trom slaan.’

Malcontent probeert objectief te zijn (‘ze heeft wel eens onhandige dingen gezegd over de Joodse lobby in de VS’). Hij slaagt daar echter niet erg in. Dat blijkt bijvoorbeeld uit wat hij hier zegt:

‘Als rapporteur is het enige wat ze kan doen inzichtelijk maken wat er gebeurt in de Palestijnse gebieden en dat delen met de wereld. Ze zal blijven oproepen tot een wapenembargo en economische sancties tegen Israël.’ Bron: nporadio1.nl

De VN is partijdig

De beslissing van de VS om Albanese te boycotten, heeft de wereld niet onberoerd gelaten. Uiteraard heeft de VN zelf gezegd deze boycot onacceptabel te vinden. Dat is zeker zo, zegt de VN, omdat de speciale rapporteurs niet in dienst zijn van de VN. Onafhankelijk van de VN rapporteren zij over de mensenrechtensituatie, waar dan ook in de wereld. Zij worden wel benoemd door de mensenrechtenraad van de VN.

Maar is die mensenrechtenraad dan ook onafhankelijk? Ik heb zo mijn twijfels. Mijn klassieke voorbeeld is dat deze raad er dubbele standaarden op nahoudt. Ik citeer mezelf:

‘Zo is in de VN Israël veroordeeld omdat het land de rechten van Palestijnse vrouwen zou schenden. Saoedi-Arabië en Iran waren mede-ondertekenaars van deze resolutie. Dat zijn duidelijk geen landen waar vrouwen veel rechten hebben. Deze landen zijn echter nooit veroordeeld geweest voor het schenden van vrouwenrechten. Het tekent de dubbele standaard die in het internationale recht geldt als het om Israël gaat.’ Bron: harrieverbon.nl

Het is dus niet per definitie vertrouwenwekkend dat Albanese benoemd is door de mensenrechtenraad. Zeker niet als je weet dat in het algemeen de VN Israël vaker veroordeelt dan veel andere staten. Dit is diverse malen gedocumenteerd (zie hier). Disproportionele veroordelingen door de VN maken de VN ineffectief. Israël neemt deze veroordelingen namelijk al lang niet meer serieus. Als het dat wel gedaan zou hebben, bestond het land waarschijnlijk al niet meer.

Albanese is ook niet onpartijdig

Dat Albanese geen onpartijdige rapporteur is over de situatie in Gaza, weten we. Inderdaad, het lijkt erop dat een groot deel van de Tweede Kamer dat inmiddels ook weet. Een aantal leden van de Kamer heeft bij de minister van Buitenlandse Zaken vragen gesteld over ‘intimidatie van een maatschappelijke organisatie’ door Albanese.  

De voorzitter van de mensenrechtenraad van de VN, Jürg Lauber, zou op de hoogte moeten zijn van de intimidatie waar ook de regering van de VS over klaagt. Door haar te handhaven, maakt hij de VN alleen maar onmachtiger bij het oplossen van het al meer dan honderd jaar durende conflict tussen Joodse en Arabische bewoners van wat ooit Palestina was. Er is, helaas, een Donald Trump nodig om haar te belemmeren gekleurde opvattingen over Israël te ventileren.

Ook in Nederland krijgt Albanese dus geen onverdeelde steun. Aan het begin van het jaar was Albanese op uitnodiging van de linkse partijen op bezoek in Nederland. Dat leidde echter tot een controverse in de Tweede Kamer. Het resultaat was dat zij niet officieel door de Kamer werd ontvangen.  

De steun voor Albanese komt dus vrijwel volledig van links, terwijl rechts haar een partijdige, intimiderende provocateur vindt. Organisaties als Amnesty International verwelkomden vooral de bevinding van Albanese dat er ‘redelijke gronden’ zijn om aan te nemen dat Israël genocide pleegt. Die bevinding vindt de geïnteresseerde lezer in dit document van de VN. Genocide, zoals Albanese zelf in dit document opmerkt, zijn handelingen met de bedoeling een ‘national, ethnic, racial or religious group’ te vernietigen. Er moet dus een doel zijn om een bepaalde groep, bijvoorbeeld de Gazanen, te vernietigen.

Is Netanyahu een ondoelmatige genocidepleger?

Zoals bekend had Nazi-Duitsland het doel de Joden in Europa uit te roeien. Het Hitlerbewind ging daarbij systematisch te werk door eerst de Joden in getto’s op te sluiten en vervolgens te transporteren naar vernietigingskampen. Tweederde van de Europese Joodse bevolking kwam daarbij om het leven. Een ander voorbeeld van genocide was de doelbewuste jacht op de Tutsi-bevolking van Rwanda in 1994. In een paar maanden tijd vermoordden radicale Hutu’s 70 procent van de Tutsi’s van Rwanda.  

Hoe systematisch gaat het bewind van Benjamin Netanyahu te werk bij de door Albanese als genocide omschreven oorlogsvoering tegen Hamas? Tot nu toe zijn er, volgens Hamas, sinds 7 oktober 2023 ongeveer 58 duizend burgers van Gaza gedood bij de oorlogsvoering. Dat is een kleine drie procent van de totale bevolking van Gaza. De definitie van genocide houdt niet noodzakelijk in dat de regering van Israël de hele bevolking van Gaza zou willen uitmoorden. Een percentage van drie procent oorlogsslachtoffers is echter niet uitzonderlijk hoog voor een oorlog zoals die in Gaza  wordt gevoerd. Met andere woorden, als Netanyahu echt van plan is een groot deel van de burgers van Gaza te vermoorden, doet hij dat wel op een zeer inefficiënte manier.

Het idee dat Israël genocide pleegt, begint bij een steeds groter deel van de Nederlanders gemeengoed te worden. Op mijn eerdere stuk over Albanese reageerde iemand die zich Tommy noemde als volgt:

‘Albanese vermijdt expliciet de identificatie maar erkent dat er een genocide plaatsvindt. Onafhankelijk van een waardeoordeel, dit is zo. Je hoeft enkel naar het percentage kinderslachtoffers te kijken en dit vergelijken met andere oorlogen. Dan blijft het een feit. Zoals ik zei, zonder oordeel eraan vast te plakken is dat een vaststelling.’ (Anonieme mail)

Nederlanders als Tommy hebben niet veel bewijs nodig voor de vaststelling van genocide. Tel maar het aantal omgekomen kinderen – ongeveer 15.000 – en er kan niets anders dan sprake zijn van genocide. Het aantal omgekomen kinderen bedraagt nog geen 1,5 procent van het totaal aantal kinderen in Gaza.

Daarmee is niet gezegd dat Gaza op dit moment een paradijs is voor kinderen. Het moet een hel zijn. Verandert die hel in een hemel als de partijen een ‘permanente wapenstilstand’ afsluiten? Dit willen velen in Nederland, waaronder ontwikkelingsorganisaties als Oxfam Novib. Maar er zijn in de afgelopen decennia al vele wapenstilstanden afgesproken tussen Hamas en Israël. Het hielp niet, de raketten bleven komen. Het helpt ook niet om één partij alle schuld te geven en de andere partij vrij te pleiten, zoals Albanese doet.

Wat Netanyahu wel wil

De uitspraken van Albanese over genocide hebben ertoe geleid dat het Internationaal Strafhof Netanyahu van oorlogsmisdaden is gaan verdenken. Hij moet zich in Den Haag melden voor een verhoor. Het lijkt niet waarschijnlijk dat Netanyahu daar gehoor aan gaat geven. Net zo onwaarschijnlijk als dat Albanese zich terugtrekt als speciale rapporteur van het Midden Oosten.

Netanyahu heeft, vlak na 7 oktober 2023, gezegd dat het doel van de oorlog was om Hamas in Gaza te vernietigen. De bedoeling van de geallieerden in de Tweede Wereldoorlog was om de Nazi’s te verslaan. De Nazi’s gaven zich echter pas over toen de geallieerden Berlijn hadden veroverd en Hitler zelfmoord had gepleegd. Hamas geeft zich nog lang niet over, dat is inmiddels wel duidelijk. Bovendien lijkt het erop dat iedere gesneuvelde Hamasstrijder al snel weer vervangen kan worden. Daarmee lijkt het doel van Netanyahu voortdurend buiten bereik te blijven. Die oorlog in Gaza gaat dus voorlopig nog wel even door. Albanese of geen Albanese.

Harrie Verbon is emeritus-hoogleraar openbare financiën aan de Universiteit van Tilburg. Dit stuk verscheen deze week op zijn blog.

Wynia’s Week brengt broodnodige, onafhankelijke berichtgeving: drie keer per week, 156 keer per jaar, met artikelen en columns, video’s en podcasts. Onze donateurs maken dat mogelijk.Doet u mee? Hartelijk dank!