BBB is heel populair, maar hoe lang nog?

Eén zetel in de Kamer, maar gepeild op acht. Het is de persoonlijke verdienste van Caroline van der Plas die de piepjonge BoerBurgerBeweging binnen een jaar op de kaart zette.

Met al die sjaals en krullen, pronte gestalte, gewonemensentaal, ongegeneerdheid en zelfrelativering is ze die stevige tante die iedereen wel ergens in zijn familie heeft.

Ze is van alles heel veel en verbergt dat niet. @lientje1967 noemt ze zich op twitter, zet zich tussen de varkens op de foto en opent haar profiel met een hartverscheurend © MIST @GrubenJan©, haar overleden man.

CDA kan beter zwijgen

De eerste dag als parlementariër op de trekker naar Den Haag, voor elk Kamerlid een grote doos met levensmiddelen van eigen bodem, dikke ruzie met Hugo de Jonge toen die haar partij ‘triple B’ noemde, een motie om asielzoekers in het Kamergebouw te huisvesten, de verplichte ‘inboeringscursus’ voor Kamerleden, turbulentie troef.

Al snel zat ze avond aan avond op tv en niet alleen om over politiek te praten.

Niet iedereen houdt daarvan.

‘Het is niet BBB, maar CCC: Caroline, Caroline, Caroline’ monkelde een prominente CDA-er. Mocht haar achterban dit hebben gehoord, dan zal dat haar populariteit alleen maar hebben vergroot. Uitgerekend het CDA dat jaren geleden al de boeren liet vallen en de blik op de grote steden en Europa richtte, had beter kunnen zwijgen.

Kinderschoenen

De politieke leider van BBB mag stevig zijn, de partij is dat nog niet.

Met 600 leden heb je weinig vaste grond onder de voeten. De net zo jonge partij BIJ1 die ook 1 zetel in de Kamer heeft, heeft er ruim 3000. JA21, ook recent ontstaan, scoort een dikke 4200. VOLT, net als JA21 met drie zetels in de Kamer, zou er zelfs 11000 hebben.

Ook het kader lijkt nog erg beperkt te zijn. Zo stond bijna het hele bestuur op de toch al korte lijst voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2021.

Dat is allemaal niet heel verontrustend, maar wel een signaal dat de club nog in de kinderschoenen staat.

Veel boeren, weinig burgers

Dat geldt ook voor het programma van de partij. Het is absoluut verfrissend qua toon en helderheid, alsof het een gesproken tekst is. Hoe anders zijn die geestdodende balanceernummers van de gevestigde partijen.

Tegelijkertijd is het veel, veel te veel. Allerhande details waar men op het boerenerf wellicht vrolijk van wordt, maar waarmee je in de landelijke politiek alleen maar de aandacht afleidt. Denk aan de inboeringscursus die nieuwkomers op het platteland op kosten van de staat zouden moeten kunnen volgen om de lokale gebruiken te leren kennen.

Ook het profiel van BBB moet scherper. Ze noemt zich de BoerBurgerBeweging, maar het gaat vooral om de boeren en veel minder (of eigenlijk nauwelijks) om de burgers op het platteland. Daarmee maakt de partij zich kwetsbaar, want voor je het weet ben je een soort brancheorganisatie, een LTO die in de politiek is verzeild, en raak je verstrikt in het antagonistische web dat Farmers Defence Force om de bestaande instituties van de sector heeft gesponnen.

Veel potentie, grote dreigingen

De partij maakt zich met dit eenzijdige profiel ook te klein. Immers, er is politiek absoluut ruimte voor een partij voor boeren én plattelanders. Ongeveer 20% van het electoraat hoort tot deze groep. Dat zijn ruim 2,5 miljoen mensen. De ene zetel van BBB staat voor 70.000 kiezers, dus kansen genoeg.

De peilingen mogen voor BBB glorieus zijn, bij enig doorvragen blijkt dat zes van de acht zetels als sneeuw voor de zon kunnen wegsmelten. Onder de aanhang van BBB zitten heel veel niet-stemmers die in de partij hopen te vinden wat ze eerder bij anderen hebben verloren: vertrouwen dat iemand hen serieus neemt en beschermt tegen een overheid die hen in het nauw drijft. Deze teleurgestelden, onder wie veel voormalige CDA-stemmers, ben je maar zo kwijt.

Dat zal ook gelden voor menige sympathisant die voorheen op protestpartijen als SP, Forum en PVV stemden.

Kortom, veel potentie, maar ook grote dreigingen.

Rutte 3.1 raakt platteland direct

Veel tijd voor interne aangelegenheden heeft BBB niet meer. We weten natuurlijk niet wat er de afgelopen tijd achter de schermen is gebeurd, maar het valt niet uit te sluiten dat door het succes van Caroline van der Plas de partijtop het idee kreeg dat de wereld aan haar voeten lag.

Dat is zeker niet zo.

Met Rutte 3.1 – een betere naam dan Rutte IV – wordt het oorlog. Klimaatbeleid, stikstofbeleid, ‘natuurverbetering’, circulaire landbouw, extensivering, verplaatsing, uitkoop, drastische vermindering van de veestapel, woningbouw in het groen, windenergie, op een breed front wordt gewerkt aan plannen die het belang van de boeren en het platteland direct raken.

Los daarvan, drie van de vier coalitiepartijen hebben niets met boeren en plattelanders. Ze zijn van de grote stad, Europees, kosmopolitisch. Ze vieren hun flextarische geloof, houden van wolven en vinden dat je je eten net zo makkelijk in het buitenland kan kopen.

Geen Spielerei meer

Ook bij de meeste oppositiepartijen hebben boeren en plattelanders weinig te zoeken. Die zitten op de lijn, zo niet erger, van het nieuwe kabinet.

Daar sta je dan met je ene zetel.

Caroline van der Plas zal met handen en voeten moeten werken om niet onderuit te gaan.

Dus geen Spielerei meer in de media, geen leutige publiciteitsacties meer. Focus op een paar hoofdzaken. Alternatieve plannen formuleren. Maatschappelijk support organiseren (Ronald Plasterk bijvoorbeeld schreef een onderbouwde column over de onzin van de stikstofcrisis in ons land). Gedoseerde acties vanuit de sector. Publiciteit zoeken. Entree vinden bij bewindslieden.

Bovenmenselijk

En ondertussen de partij uitbouwen en wellicht samenvoegen met natuurlijke bondgenoten als JA21.

Het is nogal wat om in korte tijd voor elkaar te krijgen. Een normaal mens als Caroline van der Plas begrijpt vast dat dit bovenmenselijk is.

Hopelijk voor haar gebeurt wat de meerderheid van de bevolking verwacht: de snelle val van Rutte 3.1.

Daarmee koopt ze tijd.

Anders is het snel over met BBB.

Paul Verburgt schrijft vrijwel wekelijk columns en artikelen voor Wynia’s Week over politiek en samenleving. Wynia’s Week is onafhankelijk en ongebonden. Steunt u Wynia’s Week ook in 2022? Dat kan HIER. Hartelijk dank!

Meer lezen over de ‘stikstofcrisis’? Hier Arnout Jaspers!