Moeten Kerst en andere ‘achterhaalde’ christelijke feestdagen worden ingeruild voor Nationale Klimaatdag, Keti Koti en het Suikerfeest?

Nu Kerst in aantocht is, gaan er binnenkort vast weer stemmen op om iets te doen aan de vermeende misstand dat acht van onze elf officiële feestdagen uit de christelijke traditie stammen. Maar dat is een onzinnig idee.

Nederlanders die regelmatig in de Bondsrepubliek vertoeven, beroepshalve of tijdens vakanties, zeggen vaak dat al die akelige clichés en vooroordelen over Duitsers eigenlijk helemaal niet kloppen. Dat wil zeggen: ze zijn heus niet zo luidruchtig, brutaal, dikdoenerig, autoritair en arrogant als vaak wordt beweerd.

Maar, wordt daar dan dikwijls aan toegevoegd, één gemeenplaats over Duitsers klopt wél: ze zijn tamelijk humorloos. Niet dat je ze helemaal nooit ziet lachen, want dat valt reuze mee, maar een goede Duitse grap of een komische Duitse anekdote? Nee, nooit van gehoord. Wie kent een Duitse John Cleese, een Duitse Jerry Seinfeld of een Duitse Hans Teeuwen?

Werken op feestdagen

Deze observaties staan enigszins op gespannen voet met de Duitse hang naar feestdagen. In Nederland hebben we er officieel elf, maar er bestaat bij ons geen wet waarin is vastgelegd dat werknemers op bepaalde feestdagen vrij hebben. En dus gaan veel Nederlanders op Goede Vrijdag en Bevrijdingsdag gewoon naar hun werk.

Dat is een opvallend verschil met Duitsland. Daar geldt op officiële feestdagen een grundsätzliches Beschäftigungsverbot, verankerd in het Arbeitszeitgesetz. Ook hebben Duitse deelstaten het recht om eigen feestdagen vast te stellen. Veel Duitsers hoeven zodoende niet te werken op bijvoorbeeld 6 januari (Heilige Drei Könige), 31 oktober (Reformationstag) en/of 1 november (Allerheiligen). Zoals in de meeste Europese landen is ook de Dag van de Arbeid (1 mei) in de Bondsrepubliek een gesetzlicher Feiertag.

Als gezegd: in Nederland zijn we niet zo van de feestdagen. Er wordt vooral veel en vaak over gezeurd en gezanikt. Zo zou het gebruiken van woorden als Pasen, Hemelvaart en Kerst ‘achterhaald’ zijn. Eerder dit jaar koos de Hogeschool Utrecht er daarom voor om de termen te verwijderen van het jaarrooster, en alleen nog de vermelding ‘nationale feestdag’ te gebruiken. 

Ook nu Kerst in aantocht is, gaan er binnenkort vast weer stemmen op om iets te doen aan de vermeende misstand dat acht van onze elf officiële feestdagen uit de christelijke traditie stammen. Dat is, zo heet het dan, ‘niet meer vol te houden’ in een ontkerstend land als Nederland.

Hoezo achterhaald?

Het is een curieuze redenering. Want als de christelijke traditie achterhaald is, hoe achterhaald is dan wel niet het nóg oudere concept om er een erfelijk vorst op na te houden en om diens verjaardag collectief te vieren? Dat gebeurde – zeker in het Midden-Oosten – al ver vóór het begin van onze jaartelling. Toch hoor je zelden iemand beweren dat Koningsdag moet worden afgeschaft. 

Bovendien: als religieuze tradities met te weinig aanhangers teruggedrongen moeten worden uit het openbare leven, hoe moet het dan – het is maar een voorbeeld – met onze agenda’s?

Januari is genoemd naar Janus, de Romeinse god van doorgangen en poorten en maart naar de Romeinse oorlogsgod Mars.

Mei is waarschijnlijk genoemd naar de Griekse moedergodin Maia en juni naar Juno, de Romeinse beschermgodin van de vrouw, het huwelijk en de geboorte.

Dinsdag is waarschijnlijk genoemd naar Thingsus, de Germaanse god van de volksvergadering en woensdag naar de Germaanse oppergod Wodan.

Donderdag is genoemd naar Donar, de Germaanse god van de donder en vrijdag naar Freya, de Germaanse godin van de vruchtbaarheid, de liefde en de wellust.

Zaterdag tenslotte is genoemd naar Saturnus, de Romeinse god van de landbouw.

Kinderachtige sentimenten

Griekse, Romeinse en Germaanse goden en godinnen worden al sinds jaar en dag door aanzienlijk minder Nederlanders aanbeden dan de christelijke God van Kerst, Goede Vrijdag, Pasen, Hemelvaartsdag en Pinksteren. Toch hoor je nooit iemand pleiten voor het introduceren van andere namen voor de maanden en de dagen van de week.

Dat doet vermoeden dat het de voorstanders van het schrappen van christelijke feestdagen om iets heel anders gaat. Het etaleren van kinderachtige antichristelijke sentimenten. Of – zeker als wordt gepleit voor het inruilen van christelijke feestdagen voor Nationale Klimaatdag, Keti Koti of het Suikerfeest – om politieke hypercorrectheid. Laten we de kerstdagen niet aan dergelijk gemeier opofferen.  

Wynia’s Week verschijnt 156 keer per jaar en wordt volledig mogelijk gemaakt door de donateurs. Doet u mee, ook straks in het nieuwe jaar? Doneren kan zo. Hartelijk dank! 

Donateurs kunnen ook reageren op recente artikelen, video’s en podcasts en ter publicatie in Wynia’s Week aanbieden. Stuur uw reacties aan reacties@wyniasweek.nl Vergeet niet uw naam en woonplaats te vermelden (en, alleen voor de redactie: telefoonnummer en adres). Niet korter dan 50 woorden, niet langer dan 150 woorden. Welkom!