Is christenvervolging écht een grote zorg van het CDA van Henri Bontenbal? 

In talkshow De Oranjezomer brak onlangs een discussie los tussen CDA-voorman Henri Bontenbal en voormalig sportverslaggever Jack van Gelder over het thema christenvervolging. Van Gelder beschuldigde Bontenbal van het niet opkomen voor medechristenen, terwijl het CDA wel volop aandacht heeft voor Gaza. Bontenbal reageerde defensief: ‘Wij maken ons zorgen over christenvervolging en stellen daar vragen over. Ik word niet uitgenodigd in programma’s als wij vragen stellen over christenvervolging. Maar als het over Israël-Gaza gaat, krijg ik wel vijf uitnodigingen.’

Klopte het, wat Bontenbal zei en onderscheidt zijn partij zich inderdaad als het gaat om het agenderen van christenvervolging? Eerst maar eens wat feiten over het fenomeen zélf.

Overwegend islamitische landen

Wereldwijd hebben meer dan 380 miljoen christenen te maken met zware vervolging of discriminatie vanwege hun geloof. Bij geen enkele andere religie zijn die cijfers zo hoog. Eén op de zeven christenen kan zijn geloof niet in vrijheid beleven.

Bovenaan de jaarlijkse ‘ranglijst christenvervolging’ van de internationale organisatie Open Doors staat meestal communistisch Noord-Korea, waar het praktiseren van het christelijk geloof illegaal is gemaakt. Noord-Koreaanse christenen riskeren deportatie naar werkkampen of zelfs executie.

In 2009 signaleerde Open Doors dat de vervolging van christenen in moslimlanden toeneemt. Voor het eerst verschenen zes islamitische landen in de top tien van de ranglijst christenvervolging. In de meest recente lijst zijn, na Noord-Korea, topposities weggelegd voor achtereenvolgens Somalië, Jemen, Libië, Soedan, Eritrea, Nigeria, Pakistan, Iran en Afghanistan. Opnieuw overwegend islamitische landen.

De partij die in de Tweede Kamer het vaakst moties indient om christenvervolging aan de kaak te stellen, is niet het CDA, maar de SGP. Vorige maand nog kwam fractievoorzitter Chris Stoffer samen met zijn collega Mirjam Bikker van de ChristenUnie met een motie die opriep om christenvervolging tot een vast gespreksonderwerp te maken in diplomatieke contacten met de landen die op de Open Doors-ranglijst staan.

Ook in het nieuwe SGP-verkiezingsprogramma wordt uitgebreid aandacht besteed aan christenvervolging. ‘Binnen de VN dient Nederland bij de toetsing op mensenrechten uitdrukkelijker aandacht te vragen voor geloofsvervolging. Christenvervolging verdient een vaste plek op de agenda van de Mensenrechtenraad van de VN,’ zo lezen we. En: ‘Christelijke asielzoekers in het Midden-Oosten en Afrika mijden vaak opvangkampen in de regio omdat ze daar opnieuw bedreigd worden. Nederland dient zich voor deze kwetsbare groep mensen in te spannen, onder andere door een hen veilige opvang te bieden.’

Stevige teksten

Onder het opschrift ‘Bestrijd christenvervolging’ bevat ook het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie stevige teksten. ‘We doen niet mee aan en vaardigen geen kabinetsleden af naar sport- en cultuurevenementen in landen waar vrijheid van religie en levensovertuiging ernstig onder druk staat. Er vinden in beginsel geen staatsbezoeken plaats aan landen met christenvervolging. Er komt een permanent mandaat voor de speciaal gezant voor godsdienstvrijheid in Nederland en de EU.’

Het CDA-programma is daarentegen heel summier: ‘Wij bouwen door aan een internationale coalitie tegen geloofsvervolging,’ zo heet het. ‘Christenen vormen wereldwijd de meest vervolgde groep gelovigen. Het beschermen van mensenrechten, zoals geloofsvrijheid, vrijheid van meningsuiting en gelijke rechten voor vrouwen en LHBTQIA+’ers, moet prioriteit blijven.’

Eveneens opvallend: SGP en ChristenUnie besteden ook op hun websites aparte aandacht aan christenvervolging, het CDA niet.  

Bontenbal heeft gelijk: de mediabelangstelling voor het thema christenvervolging is beperkt. Maar dat geldt – zie boven – ook voor de aandacht die het CDA aan het onderwerp geeft. Hoe zou dat komen?

Het antwoord laat zich raden. Wie christenvervolging aan de kaak stelt, loopt onvermijdelijk aan tegen het feit dat de voor christenen meest gevaarlijke landen islamitisch zijn, en shariawetgeving hebben. Dat maakt het voor veel media en politici een onprettig onderwerp. Het gekoesterde clichébeeld is immers dat moslims slachtoffers zijn – van kolonialisme, racisme en ‘islamofobie’ – en geen daders. Kritiek op islamitische regimes kan bovendien zomaar ‘ontaarden’ in kritiek op de islam en in eigen land leiden tot ‘polarisatie’ en ongewenste stemmenwinst voor ‘populisten’. Nog afgezien van het feit dat veel progressieve christenen en kerkleiders de islam beschouwen als een verwante godsdienst met een identieke kernboodschap.  

De C in het CDA

Dat idee is pikant genoeg ook springlevend bij het CDA. ‘De C in het CDA staat voor waarden zoals ik die herken en beleef vanuit mijn geloof als moslim: verantwoordelijkheid, rechtvaardigheid en oog voor elkaar,’ meldt bijvoorbeeld Tweede Kamerkandidaat Yusuf Tuncer op de website van de partij. ‘In het CDA komen deze waarden samen en krijgen ze betekenis in beleid en politiek.’

Jack van Gelder kortom was wel degelijk iets op het spoor.

Wynia’s Week brengt broodnodige, onafhankelijke berichtgeving: drie keer per week, 156 keer per jaar, met artikelen en columns, video’s en podcasts. Onze donateurs maken dat mogelijk. Doet u mee? Hartelijk dank!