Scientology troggelt geld af en verdient geen ANBI-status

COLLARD140922-scientology
David Miscavige, leider van Scientology, ter gelegenheid van de opening van het nieuwe hoofdkantoor in Amsterdam. (Beeld: Scientology-website)

De Scientology Kerk Amsterdam staat op de website van de Belastingdienst geregistreerd als een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Dat maakt donaties aan de zogenoemde kerk aftrekbaar. Pointer, het platform voor onderzoeksjournalistiek van de KRO-NCRV, legt uit:

‘Wanneer iemand in de hoogste belastingschaal zit en 1000 euro verdient, dan zou daar normaal 495 van naar de fiscus gaan. Er blijft dus maar de helft over om te schenken. Maar dankzij de ANBI-status mogen mensen die 1000 euro volledig schenken aan een instelling.’

Waarom is dit relevant? Scientology verspreidt desinformatie aan haar volgers en probeert daarmee geld van ze af te troggelen voor peperdure trainingen. Hoe kan de overheid dan erkennen dat scientology zich richt op het algemeen nut? In de woorden van de Belastingdienst: een ANBI is een instelling die ‘zich nagenoeg geheel inzet voor het algemeen belang’. Welk belang?

Wat is scientology?

In 1953 richtte de Amerikaan Lafayette Ronald Hubbard scientology op. Om belastingtechnische redenen heeft het in allerlei landen de status van ‘kerk’ gekregen. Hubbard was een schrijver, onder andere op gebied van science fiction. Hubbard probeerde mensen in zijn fictie te doen geloven.

Marcel Hulspas en Jan Willem Nienhuys leggen in Tussen Waarheid & Waanzin uit waar de zogenaamde religie voor staat. De scientologen ondergaan voortdurend vormen van psychotherapie, waarbij een ladder wordt afgewerkt. De eerste stap op die ladder kost 2000 euro. Uiteindelijk wordt iemand ‘clear’, bevrijd van traumatische herinneringen.

Hulspas en Nienhuys:

‘De cliënt kon zich nóg verder ontwikkelen tot Operating Thetan door zich ook nog te ontdoen van alle engrammen afkomstig uit zijn vorige levens, inclusief zijn levens in de vorm van aan de mens voorafgaande evolutionaire stadia. Als hij dat allemaal had gedaan, dan zou hij zich realiseren dat hij eigenlijk geen mens is maar een Thetaan, een levensvorm van elders uit het heelal. Zo’n Thetaan (…) kan zich buiten zijn lichaam verplaatsen.’

Regelmatig wordt gesteld dat ‘scientologen’ worden gescheiden van hun families. Het beeld dat wordt geschetst is dat van een sekte die totale controle wil hebben over haar leden. Journalist Karin Spaink legt uit dat de kerk mensen ernstig beïnvloedt. ‘Hoe kan het nou dat je afscheid van je familie neemt? Dat je zegt ‘ik wil mijn kinderen niet meer zien’? Omdat scientology dat van je vraagt.’

Spaink lekte interne documenten van de kerk op het internet, wat leidde tot veel intimidaties tegen haar. Uittreden is zeer lastig, omdat de sekte alles van je weet doordat ze alle zogenaamde therapeutische sessies over je verleden opnemen. Het maakt leden chantabel bij gewenste uittreding.

Eigen geheime dienst

In april 2016 wijdde Rambam een uitzending aan scientology. Journalist Rinke Verkerk infiltreerde in de Amsterdamse Kerk. Uit de uitzending volgt dat bij de intaketest van alle mensen blijkt dat er problemen met die persoon zijn. Uiteindelijk volgt een intakegesprek dat dit bevestigt.

Scientology lijkt te gaan om een verdienmodel waarbij sessie na sessie gevolgd moet worden om ‘clear’ te worden. Verkerk heeft zelfs een sessie met een elfjarig jongetje als sessieleider gehad. Wie ‘clear’ wordt hoeft geen medicatie meer te gebruiken volgens de sekte.

Actualiteitenprogramma De Vijfde Dag van de EO toonde dat scientology een eigen geheime dienst genaamd Office of Special Affairs (OSA) heeft. OSA houdt zich bezig met spionagewerkzaamheden om scientology te helpen een nieuwe beschaving te ontwikkelen. OSA houdt zich tenminste bezig met ernstige vormen van intimidatie tegen dissidenten.

Hoge Raad in 2016: scientology is geen ANBI

In 2016 oordeelde de Hoge Raad terecht dat de Nederlandse scientology kerk in 2015 niet als algemeen nut beogende instelling’ (anbi) kan worden aangemerkt. Trouw schreef: ‘De Hoge Raad houdt nu in cassatie het argument in stand dat de Scientology Kerk ‘bewust streeft naar het behalen van overschotten’ en het spekken van haar kas.’

Waarom erkent de Belastingdienst in 2022 dan plots dat toch sprake is van een instelling die nagenoeg geheel het algemene nut dient? Scientology is simpelweg een verzinsel van de fictie schrijvende auteur L. Ron Hubbard, waarin mensen zijn gaan geloven. Het is een systeem waarin een kleine groep belanghebbenden financiële winsten maakt door hulpzoekende mensen te onderdrukken. Deze mensen worden gehersenspoeld om te gaan geloven in de absurditeiten van scientology.

Het toekennen van de ANBI-status is daarom volstrekt irrationeel en verwerpelijk. Inmiddels hebben enkele kranten deze berichtgeving opgepakt, maar tot op heden heeft de Belastingdienst nog niet gereageerd.

Waarom die status is toegekend blijft onduidelijk. Het lijkt wederom een voorbeeld te zijn van de Belastingdienst die haar zaken niet op orde heeft; een falen van de overheid. De Scientology Kerk troggelt met desinformatie geld van mensen af en verdient geen ANBI-status.

Criminoloog en terrorismedeskundige Bart Collard schrijft enkele keren per maand voor Wynia’s Week over zijn werkterreinen.

Wynia’s Week is er 104 keer per jaar. U maakt dat als donateur van Wynia’s Week mogelijk. Doet u al mee? Hartelijk dank!