De VVD staat voor de keus: een realistisch en rechts profiel of het CDA achterna, de politieke woestijn in

WW Gastauteur Geerligs 27 januari 2024
Dilan Yeşilgöz moet rechtse samenwerking mogelijk maken. Foto: Koen van Weel, ANP Foto

Door Reinier Geerligs*

Op 23 januari hebben de VVD-senatoren met hun jawoord de spreidingswet aan een meerderheid in de Eerste Kamer geholpen. Een voorlopig politiek sluitstuk van een rollercoaster met lanceringen, verschillende inversies én draaiende bakjes. Uit deze rollercoaster is de VVD verweesd uitgestapt. Terwijl dankzij lijsttrekker Dilan Yeşilgöz het liberale merk op rechts juist weer was hersteld.

De VVD staat wederom voor een keuze: verantwoordelijkheid nemen op rechts en daardoor relevant blijven voor de toekomst, of blijvend de tijdsgeest negeren waarmee het ressentiment wordt gevoed met alle gevolgen van dien. Daarmee volgen wij het pad van het inmiddels zielloze CDA de politieke woestijn in.

De route van de tekentafel naar het aannemen van de spreidingswet heeft iedereen kunnen volgen. Je zou er een politieke dramaserie van kunnen maken met meerdere hoofdstukken. Het ‘pittige gesprek’ in 2022 met premier Rutte – wat een pittig gesprek bleef zonder garanties om de asielinstroom in te dammen. De Tweede Kamerfractie van de VVD die tegen de spreidingswet stemde. De Tweede Kamer die een motie aannam om eerst de formatie af te wachten, zoals het hoort. Het VVD-verkiezingsprogramma dat haaks staat op de spreidingswet. Een demissionair VVD-staatssecretaris – Eric van der Burg – die meer deed dan ‘gewoon je werk doen’ en ook tegelijkertijd VVD-Kamerlid is. En die het liberale verkiezingsprogramma heeft onderschreven zonder een opt-out op de spreidingswet.

Het gaat links om het opblazen van de kabinetsformatie

Het aannemen van de spreidingswet door de VVD-senatoren is een democratisch gegeven, maar voor zowel de kiezers als voor de VVD een bittere pil. De energie waarmee lijsttrekker Yeşilgöz het merk van de VVD op rechts wist te verbeteren, heeft door het aannemen van de spreidingswet en buiten haar schuld om een flinke deuk opgelopen.

Tot groot genoegen van het linkse smaldeel onder leiding van Frans Timmermans, en ook Ed Nijpels, nota bene lid van de VVD. Het gaat bij hen niet eens zo zeer om de spreidingswet zelf, maar om de wet als ideale bom onder de (in)formatiegesprekken met de PVV, NSC en BBB.

De VVD kan zich daarvan goed herstellen met de wetenschap dat de overgrote meerderheid van de leden wil afstevenen op rechtse samenwerking. Het is nu zaak om eensgezind vooruit te kijken, door achter partijleider Yeşilgöz te gaan staan in woord en daad. Het congres van zaterdag is daar een mooie gelegenheid voor.

Met dat vertrouwen kan Yeşilgöz verder en kan zij rechtse samenwerking mogelijk maken. Zij verdient deze steun, het valt immers nooit mee om een premier op te volgen – vraag het aan Elco Brinkman en Ad Melkert. Dat Dilan de verkiezingen heeft doorstaan, en de VVD heeft terugbracht daar waar de partij hoort (realistisch en rechts van het midden) verdient respect.

Het is zaak om haar de tijd te geven voor het vormen van een rechts profiel. Ook Mark Rutte heeft ruim drie jaar de tijd gekregen om te herstellen van de tweestrijd met Rita Verdonk, het wantrouwen in de achterban te overwinnen, en een profiel te zoeken.

Dat profiel rechts van het midden en een volwaardige samenwerking op rechts voor de volle vier jaren met PVV, NSC en BBB is voor de VVD van levensbelang. Onze partij heeft voor het eerst in twaalf jaar de kans om, niet ideologisch tegengehouden door linkse partijen, realistisch en rechtvaardig beleid te ontwikkelen tegen de veel te hoge asielinstroom die ons land ontwricht. Deze instroom moet fors omlaag. Daarbij zien wij ook graag dat de spreidingswet wordt gedeactiveerd, conform ons verkiezingsprogramma.

Haalbare en betaalbare klimaatdoestellingen

Verder kan de VVD nu ook werk maken van haalbare en betaalbare klimaatdoelstellingen en een realistisch stikstofbeleid. Het is tijd dat wij deze verantwoordelijkheid pakken, eensgezind en pragmatisch, want ook dat zijn deugdelijke liberale waarden. Als we dat niet doen, negeren wij niet alleen de tijdsgeest, maar ook onszelf. Uiteindelijk worden we dan genegeerd door de kiezer. Het CDA weet hoe dat voelt.

*Reinier Geerligs is voorzitter van Klassiek Liberaal.

Wynia’s Week is jarig! Bent u al donateur? Doneren kan op verschillende manierenHartelijk dank!